امیررضا محمدی- روابط عمومی نهاد کتابخانههای عمومی کشور:
در میانه شلوغی و همهمه نمایشگاه کتاب، جایی است که وقتی در آن قدم میگذاری، انگار ناگهان وارد دنیای دیگری میشوی. صدای خنده بچهها میآید و هر گوشهای قصهای تازه دارد؛ اینجا غرفهی کودک و نوجوان نهاد کتابخانههای عمومی کشور است؛ یک کتابخانه جادویی و کوچک با نام بزرگ «کتابخانه عمومی ایران».
امسال، همهچیز فرق دارد. غرفه نهاد دیگر فقط چند قفسه کتاب نیست، بلکه یک دنیای کامل است؛ بازسازیشده از دنیای واقعی کتابخانهها، پر از حس خوب، تجربههای ناب، و چشمهایی که با شوق میدرخشند. این غرفه، برای اولینبار، نهتنها کودکان که نوجوانان را هم به رسمیت شناخته و بخشی مستقل و خلاقانه برایشان طراحی کرده است.
به دنیای کودکانه خوش آمدید!
از استند تا کتابخانه؛ اولین ایستگاه آشنایی با دنیای کتاب
در همان لحظه ورود، با استندهای بزرگی مواجه میشوی که لبخند کتابداران از پشتشان پیداست. آنها با شوق بچهها را ثبتنام میکنند؛ نه با فرم و کاغذ، بلکه با لبخند و کارتهای رنگی که کد عضویت مخصوص هر کودک را دارد. کارتهایی که مثل بلیط ورودی به دنیای جادویی کتابخانهها هستند.
نمایش فیلم: سینمای کودکانه با طعم کتاب
در قلب غرفه، یک نمایشگر بزرگ با صندلیهایی کوچک و رنگی، کودکان را دعوت میکند تا در دنیای انیمیشنها و فیلمهای کتابمحور غرق شوند.
نقاشی دیجیتال؛ خلاقیت بیمرز
کمی جلوتر میرسی به بخشی که خلاقیت در آن میجوشد: نقاشی دیجیتال! بچهها با تبلتها و نمایشگرها بازی نمیکنند؛ آنها رویاهایشان را نقاشی میکنند. و وقتی عکسشان به یک کارتون رنگی تبدیل میشود، میخندند و با ذوق نشانش میدهند: «این منم! نقاشیِ خودمه!»
بازیهای رومیزی؛ سرگرمی در ابعاد کودکانه
کوچولویهایی که نقاشی دیجیتال برایشان سخت است، دور میزهای بازی جمع میشوند و با لبخند، از سرگرمیهای تعاملی لذت میبرند.
کتاب امانتی و قصههای همراه
یکی از کتابداران خوشبرخورد، در گوشهای دنج و دلنشین از غرفه، پشت میزی نشسته است که روی آن، کتابهای کوچک و رنگارنگ مخصوص کودکان، با سلیقه چیده شدهاند. این میز، گرچه ساده به نظر میرسد، اما در واقع یکی از گرمترین و مهمترین نقاط غرفه است؛ جایی که نخستین پیوند جدی بچهها با دنیای کتاب شکل میگیرد.
کودکان با چشمانی کنجکاو و برقزده جلو میآیند، کتابی را ورق میزنند، لبخندی میزنند و وقتی کتابدار با لحنی صمیمی میپرسد: «میخواهی اینو با خودت ببری؟»، لبخندشان به وجد میرسد. همانجا، بهسادگی و با کمک کتابدار، عضو شبکه گسترده کتابخانههای عمومی میشوند؛ عضوی از یک خانواده بزرگ کتابدوست.
اینجا، تجربه امانتگرفتن کتاب، فقط گرفتن یک جلد نیست؛ فرصتی است برای آغاز یک رابطه، یک مسیر، یک عادت دوستداشتنی. آنها کتاب را با دستان کوچکشان میگیرند، قلبشان با قصهها گرم میشود، و وقتی از غرفه بیرون میروند، حامل دنیایی تازه در دستان خود هستند.
زمین بازی و کتابخوانی
کودکان پرانرژی میتوانند در فضایی مخصوص، بین کتابخواندن و بازیهای حجمی تعادل برقرار کنند. اینجا کتابخوانی، بازی است و بازی، یادگیری!
سن اجرای برنامه کودک: جایی برای قصه و خیال
سن اجرای کودکانه مثل صحنهای جادوییست. قصهگوها با صدایشان طلسم میشکنند، عروسکگردانها با دستهایشان دنیا میسازند، و نقالها، شاهنامه را برای نسل دیجیتال زنده میکنند. موسیقی و سرود کودکانه، این اجراها را به جشن کوچکی از فرهنگ تبدیل کرده است
از اوریگامی و هنرهای دستی تا دوستی بچهها با کتاب
اما اگر دنبال جنبوجوشی کودکانه باشی، کافیست از صدای خندهها راه را پیدا کنی. در زمین بازی و کتابخوانی، بچهها میخوانند، میدوند، و لابهلای اسباببازیها، با داستانها دوست میشوند.
همچنین در میزهای کوچکی که در مسیر ورود به بخش نوجوان قرار دارد، تعداد زیادی کاغذ و مداد رنگی، با قیچی و چسب قرار دارد که بچهها با کمک کتابداران و مربیها، اوریگامی انجام میدهند و نقاشی میکشند. گاهی نیز این دو را بازهم میآمیزند و یک کاردستی قشنگ و ماندنی خلق میکنند.
گوشه ای دنج به وقت نقالی
اما شاهنامهخوانی و نقالی، بیتردید یکی از درخشانترین جلوههای فرهنگی در غرفه «کتابخانه عمومی ایران» است؛ برنامهای که با نوای گرم جوانان و نوجوانان عاشق ادبیات، حالوهوایی حماسی، وزین و غرورآفرین به فضا میبخشد.
در گوشهای از غرفه، سکویی ساده اما پرشکوه آماده شده تا صدای رستم، سهراب، تهمینه و زال دوباره در فضای نمایشگاه طنینانداز شود. نوجوانانی با لباسهای سنتی، با شور و افتخار در دست گرفتن دفترهای ضخیم شاهنامه، با زبانی کهن اما جاندار، ابیات فردوسی را میخوانند. گویی روح شاعر بزرگ توس در همان حوالی پرسه میزند.
نقالان جوان، با چوبدستیهای چرخان و حرکاتی پررمزوراز، داستانها را جان میبخشند. صدایشان بالا و پایین میشود، نگاهشان برق میزند، و روایتشان تپش قلب تماشاچیان را با خود میبرد. مخاطبان کودک و بزرگسال، بیاختیار ساکت مینشینند و به این روایتهای اساطیری گوش میسپارند، روایاتی که نهفقط تاریخ، که هویت یک ملت را زنده نگه میدارند.
این برنامه نهتنها یادآور میراث فرهنگی غنی ایرانزمین است، بلکه فرصتی است تا نوجوانان امروز، پیوندی عمیق و زنده با ادبیات کهن و غرورآفرین خود برقرار کنند. در جهانی که سرعت و تکنولوژی همهچیز را بلعیده، شاهنامهخوانی در دل نمایشگاه، صدایی است آرام اما ریشهدار؛ صدایی که میگوید: ما هنوز قصههایمان را از یاد نبردهایم...
اجرای سرود؛ پیوند موسیقی، کتاب و هویت ملی در غرفه کودک و نوجوان
اجرای سرود نیز یکی دیگر از بخشهای پرشور و پرطرفدار غرفه است؛ بخشی که با نوای هماهنگ کودکان و نوجوانان، حالوهوایی متفاوت و پرانرژی به فضا میبخشد. گروههای سرود، با لباسهای رنگارنگ و چهرههایی پر از اشتیاق، قطعاتی با مضامین وطن، دوستی، کتاب و امید را اجرا میکنند و صدایشان مانند نسیمی پرشور، از میان راهروهای نمایشگاه عبور میکند و رهگذران را به سمت غرفه میکشاند.
تماشای همخوانی دلنشین این نسل تازه، که با جان و دل میخوانند و از کتاب و فرهنگ میگویند، نهتنها برای خانوادهها و بازدیدکنندگان، بلکه برای خود کتابداران نیز لحظاتی خاطرهانگیز و غرورآفرین میسازد. اجرای سرود، فرصتی است برای بچهها تا صدای خود را بلند کنند و پیامشان را با موسیقی و کلمات، به گوش همه برسانند؛ پیامی سرشار از شور زندگی، عشق به کتاب، و امید به آیندهای روشن.
تور مجازی: یک جهان درون یک استند
کودکان و نوجوانان و حتی خردسالان میتوانند، به وسیله استند نمایشگر این قسمت، به عمق کهکشانها و مسائل نجوم برروند، مناطق گردشگری و دیدنی ایران را به صورت مجازی بازدید کنند و حتی به وسیله دنیای دیجیتال، آزمایشهای علمی و آزمایشگاهی انجام دهند.
بخش نوجوان؛ تجربههای واقعی و آیندهساز
چاپ لیزری، سهبعدی و لیبلسازی
اینجا نوجوانان با فناوریهای چاپ نوین آشنا میشوند؛ از حکاکی روی چرم و چوب گرفته تا چاپ روی لیوان و تیشرت. اما جذابترین بخش، چاپ سهبعدی است؛ جایی که بچهها ایدههایشان را به یک شی واقعی تبدیل میکنند! بچهها از چاپ سهبعدی به خاطر تجسم و ساخت حجمی یک داده کامپیوتری، به شدت استقبال میکنند و شوق امتحان کردنش را دارند.
آزمایشگاه علوم؛ لمس علم با دست کودکانه
با میکروسکوپها و مولاژها، نوجوانان به اعماق زیستشناسی سفر میکنند و همچنین، ساختکده که کار با ابزار و ساخت انواع وسائل را به وسیله چوب و فلز به بچههای بالای ۱۲ سال آموزش میدهد. تابلوی لیزر، بخش فیزیک این آزمایشگاه است که به وسیله آن، انواع عدسیهای مقعر و محدب و شکست نور را آزمایش میکنند.
نشست با نویسنده؛ دیداری از نزدیک با قهرمانان ادبی
در عصرها، نویسندگان کودک و نوجوان میهمان غرفهاند؛ داستانهایشان را میخوانند، کتابهایشان را امضا میکنند و با بچهها گپ میزنند. فرصتی ناب برای والدین و مربیان تا دغدغههایشان را مستقیم با نویسندگان در میان بگذارند.
کتابخانههای سیار؛ کتاب در حرکت
دو کتابخانه سیار از استانهای قزوین و همدان، امسال مهمان نمایشگاه بودند و با استقبال گرم بازدیدکنندگان مواجه شدند. سام محمدی، کتابدار پرانرژی قزوینی، از تجربیات خود در خدمترسانی به ۱۰ منطقه بدون کتابخانه شهرستان البرز میگوید و از آرزوی گسترش این طرحها در سراسر کشور مینویسد.
«سام محمدی فرانی»، کتابدار کتابخانه سیار هدهدسفید ۵۵ میگوید اولینبار است که این کتابخانه در نمایشگاه کتاب حاضر میشود و امیدوار است تا این حضور که با استقبال بسیار خوب مردم همراه بوده است، تداوم یابد.
محمدی معتقد است که مواجه با کتابخانه سیار برای مردم تازگی داشته است و از وجود چنین اتفاقی و خدماتی که مخصوصا به کودکان و نوجوانان ارائه میدهد، خرسند شدهاند.
ارسال نظر